Basisschool: roken, alcohol- en drugspreventie

Veel basisscholen besteden aandacht aan preventie voor roken, alcohol- en drugs. Maar hoe zet je dit op de juiste manier in, zodat het niet averechts werkt op leerlingen met een verhoogd risico. Denk aan leerlingen die graag grenzen opzoeken, die niet zo goed in hun vel zitten of ouders hebben met alcohol- en/of drugsproblemen.  

De meeste leerlingen in het basisonderwijs roken niet, ze drinken geen alcohol en hun houding ten aanzien van roken en alcohol is overwegend negatief. Uit de Jongvolwassenen Monitor 2021 van GGD Hollands Noorden blijkt dat de gemiddelde startleeftijd voor roken 15,8 jaar is en voor alcohol 15,1 jaar. 

Wat niet doen? 

  • Klassikaal voorlichting aan leerlingen
  • Spreekbeurten over middelen
  • Afschrikwekkende benadering door inzet van politieagenten, ervaringsdeskundigen of bijvoorbeeld een ouder die een kind verloren heeft aan alcohol- of drugsgebruik
  • Weerbaar maken tegen groepsdruk, dus specifiek ‘nee’ leren zeggen tegen middelengebruik

Wat wel doen? 

  • Versterken sociaal emotionele ontwikkeling en algemene weerbaarheid van leerlingen door bijvoorbeeld inzet van interventies als Kanjertraining of Taakspel
  • Voorlichting aan ouders over roken en alcohol einde groep 8
  • Informatiebrochures en websites over middelen verstrekken, gericht op ouders
  • Helder beleid met duidelijke regels en eventuele sancties voor zowel leerlingen, leerkrachten en ouders. Denk ook aan zaken als geen alcohol schenken aan volwassenen bij het kerstdiner, groep 8 musical, kamp. 
  • Specifieke inzet voor risicoleerlingen, zoals opvoedondersteuning via opvoedspreekuur aan de ouders of KOPP/KVO-groepen voor de leerlingen zelf 

Rookvrij schoolterrein 

Scholen zijn sinds augustus 2020 verplicht om een rookvrij terrein te hebben. Vanaf 1 januari 2021 is de NVWA gestart met toezicht en handhaving op het rookverbod. Er zijn hulpmiddelen beschikbaar voor het voorbereiden, invoeren en borgen van een rookvrij onderwijsterrein.

Vrijblijvend adviesgesprek 

Vanuit het programma ‘In Control of Alcohol & Drugs’ kan GGD Hollands Noorden u ondersteunen bij het vorm geven van en uitvoering geven aan roken, alcohol- en drugspreventie binnen uw school. U kunt een vrijblijvend gratis adviesgesprek aanvragen, waarbij er onder andere gekeken wordt naar uw beleid, de fysieke en sociale omgeving van de school en het herkennen van signalen omtrent middelengebruik. U kunt dit adviesgesprek aanvragen door een e-mail te sturen naar Esther Burger, esburger@ggdhn.nl  

Gratis webinars voor ouders/opvoeders 

Er worden verschillende webinars voor ouders/opvoeders georganiseerd, onder andere het webinar ‘Opvoeden is vooruitkijken’ tijdens de campagneweek ‘Zien Drinken Doet Drinken’ in november 2022. Basisscholen worden hierover tijdig geïnformeerd Ook ontvangen zij PR materialen om te delen met de ouders/opvoeders. De ervaring leert dat deze online ouderavonden laagdrempelig zijn, er veel interesse voor is en goed gewaardeerd worden door ouders/opvoeders.